เรื่อง  หนี้ครัวเรือน ปัญหากระตุ้นการบริโภค

                   ปัญหาหนี้ครัวเรือน เป็นภัยคุกคามเศรษฐกิจจนเป็นข้อจำกัดการออกมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจที่ผ่านมาและในอนาคต ก่อนหน้านี้มีการส่งสัญญาณเตือนให้ลดใช้นโยบายการคลังกระตุ้นการบริโภค นายวิรไท สันติประภพ ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ยกบทเรียนเมื่อ ๕ ปีก่อนที่รัฐบาลออกมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจระยะสั้น  ส่งผลให้หนี้ครัวเรือนเพิ่มขึ้นเร็ว และกล่าวว่า มาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจไม่ควรสร้างปัญหาต่อเสถียรภาพทางการเงินระยะยาว ขณะที่นายศุภชัย พานิชภักดิ์ อดีตเลขาธิการการประชุมสหประชาชาติว่าด้วยการค้าและการพัฒนา (อังค์ถัด) เตือนว่า เศรษฐกิจโลกซึมลึกและเปราะบาง การค้าไทยขยายตัวได้ต่ำ พึ่งการส่งออกได้ยากขึ้น รัฐบาลไม่ควรออกมาตรการกระตุ้นการบริโภคเพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจเป็นหลัก เนื่องจากหนี้ครัวเรือนต่อจีดีพีสูงมากจนไม่สามารถก่อหนี้ได้อีก ยิ่งรายได้ประชาชนลดลงจากราคาพืชผลตกต่ำ การเพิ่มหนี้ครัวเรือนเป็นอันตรายทวีคูณเพราะรายได้กับรายจ่ายสวนทางกัน สุดท้ายจะเป็นหนี้เสียของสถาบันการเงิน นอกจากนี้ ธนาคารโลก (เวิลด์แบงก์) ได้ปรับลดประมาณการตัวเลขเศรษฐกิจไทย คาดว่าจีดีพีของไทยในช่วง ๓ ปีจากนี้ (๒๕๕๙-๒๕๖๑) จะขยายตัวไม่ถึง ๓ เปอร์เซ็นต์ เพราะปัญหาหนี้ครัวเรือนสูงกระทบการบริโภค ทำให้ฟื้นตัวยาก และมีข้อจำกัดกระตุ้นเศรษฐกิจมากขึ้น โดยเฉพาะการส่งออกมีปัญหา การลงทุนภาคเอกชนฟื้นตัวช้า มีเพียงการลงทุนภาครัฐเท่านั้นที่ช่วยให้เศรษฐกิจขยายตัว
                   กระทรวงการคลังระบุเมื่อปลายปีว่า หนี้ครัวเรือนของไทยมีมากกว่า ๑๐.๔ ล้านล้านบาท หรือ ๘๖ เปอร์เซ็นต์ของจีดีพี แต่มองในแง่ดีว่าไม่น่าเป็นห่วงเพราะบ่งถึงการเข้าถึงสถาบันการเงินได้ดี หากดูสัดส่วนหนี้ครัวเรือนเกิดจากกู้ซื้อที่อยู่อาศัย ซื้อรถยนต์และรถมอเตอร์ไซค์ หนี้สหกรณ์ หนี้เพื่อการพาณิชย์ ทำธุรกิจ รวมเป็น ๗๕ เปอร์เซ็นต์ ที่เหลืออีก ๒๕ เปอร์เซ็นต์เป็นสินเชื่อเพื่อการบริโภค สินเชื่อบัตรเครดิต และสินเชื่อบุคคล ถือว่ามีสัดส่วนน้อยเมื่อเทียบกับหนี้ครัวเรือนทั้งหมด อย่างไรก็ตาม แนวโน้มของหนี้ครัวเรือนที่เกิดขึ้นจริง อาจสวนทางกับข้อมูลกระทรวงการคลัง
                   ปัจจุบันหนี้ครัวเรือนยังถูกเร่งจากนโยบายของรัฐ ไม่ว่าการปล่อยกู้กองทุนหมู่บ้าน ๖ หมื่นล้านบาท การปล่อยกู้ซื้อบ้านให้กับผู้มีรายได้น้อย หนี้ในกลุ่มนี้มีความเสี่ยงเป็นหนี้เสีย แม้แต่นายชาติชาย พยุหนาวีชัย ผู้อำนวยการธนาคารออมสิน ยอมรับว่าสินเชื่อขยายตัวไม่ได้มาก เพราะหนี้ครัวเรือนเพิ่มสูงขึ้น เมื่อหนี้ครัวเรือนสูงทำให้หนี้เสียกลุ่มรากหญ้าเพิ่มขึ้น วิกฤตหนี้ครัวเรือนจึงทำให้รัฐบาลไม่สามารถออกมาตรการกระตุ้นการบริโภคเพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจได้ และหากยังฝืนต่อไปจะทำให้ได้ไม่คุ้มเสีย.                
                   
โดย พรรณี ตั้งใจสถาปัตย์
เรียบเรียงโดย สมจิตร ตาลสุก