เรื่อง โครงการป่ารักน้ำ เฉลิมพระเกียรติ 84 พรรษา
โครงการป่ารักน้ำในสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ อำเภอส่องดาว จังหวัดสกลนคร เป็นโครงการที่กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สนองพระราชดำริสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ที่พระราชทานไว้เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม 2525 พร้อมกับพระราชทานเงินของมูลนิธิส่งเสริม ศีลปาชีพและพระราชทรัพย์ส่วนพระมหากษัตริย์ จัดตั้งเป็นกองทุนอาชีพสำหรับการดำเนินงานของโครงการฯ
สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณแด่ประชาชนในพื้นที่ อำเภอส่องดาวโดยทรงมีพระราชดำริให้พัฒนาพื้นที่แห่งนี้ ทรงเริ่มต้นโครงการด้วยการปลูกป่าเป็นตัวอย่างให้แก่ราษฎรในพื้นที่ 1 ไร่ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พราหมณ์ทำพิธี บรวงสรวงประกาศอัญเชิญ เทพยดา อารักษ์ เจ้าป่า มาสถิต ณ ป่าที่ทรงปลูก เพื่อรวมน้ำใจชาวบ้านและสร้างความศักดิ์สิทธิ์แก่โครงการ ทรงปลูกป่าอย่างถูกวิธีเป็นตัวอย่าง พร้อมกับทรงเชิญชวนราษฎรร่วมกันปลูกป่า โดยพระราชทานชื่อว่า “โครงการป่ารักน้ำ” ซึ่งโครงการนี้เป็นไปตามพระราชดำรัสที่พระราชทานแก่คณะบุคคลต่าง ๆ ที่เข้าเฝ้าฯ ถวายชัยมงคลเนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดุสิดาลัย วันที่ 11 สิงหาคม 2535 ความว่า “พระเจ้าอยู่หัว เป็นน้ำ ฉันเป็นป่า ป่าที่ถวายความจงรักภักดีต่อน้ำ......พระเจ้าอยู่หัวสร้างอ่างเก็บน้ำ ฉันจะ สร้างป่า......”
ผู้อำนวยการสำนักสนองงานพระราชดำริ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เผยว่า นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอย่างล้นพ้นที่สมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ ได้พระราชทานพระราดำริให้มีโครงการนี้ขึ้นมา กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ได้น้อมนำแนวพระราชดำริดังกล่าวมาปฏิบัติใช้ในการฟื้นฟูสภาพป่าที่ถูกทำลายให้กลับคืนสู่สภาพเดิมโดยเร็วและเต็มที่ เน้นให้สภาพป่าและราษฎรที่อยู่อาศัยโดยรอบป่า แบบคนกับป่าอยู่ด้วยกันได้ มีการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนรอบพื้นที่ป่าทั้ง 12 หมู่บ้าน ให้มีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทั้งป่า สัตว์ป่า และเพิ่มความชุ่มชื้นของผืนป่า เพื่อเป็นแหล่งต้นน้ำที่สมบูรณ์ พร้อมร่วมมือกับราษฎรในพื้นที่พัฒนาพื้นที่ป่าที่เสื่อมโทรมให้กลับสู่สภาพสมบูรณ์อีกครั้ง สำหรับ
ราษฎรในชุมชน ได้มีการจัดตั้งกลุ่มชุมชนขึ้นมาดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ โดยกรมอุทยานฯ ให้การสนับสนุนเพื่อให้ราษฎรมีอาชีพถาวร มีการจัดทำโครงการเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต ด้วยการส่งเสริมให้ราษฎรมีรายได้ที่พอกับรายจ่าย โดยน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาประยุกต์ใช้ในโครงการต่าง ๆ พร้อมสนับสนุนให้ใช้วัสดุเพื่อการทำกินจากป่าเชิงอนุรักษ์ เพื่อให้ป่าคงอยู่ ต่อไปได้
ในปี 2559 กรมอุทยานฯ จะใช้พื้นที่แห่งนี้เป็นต้นแบบ และขยายผลไปในพื้นที่ต่าง ๆ ทั่วประเทศ ภายใต้โครงการเฉลิมพระเกียรติ 84 พรรษา สมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ ซึ่งจะช่วยให้พื้นที่ป่าที่จะถูกทำลายในพื้นที่ต่าง ๆ ฟื้นคืนสู่สภาพป่าสมบูรณ์ดังเดิม เอื้อประโยชน์ต่อราษฎรที่อาศัยอยู่และทำกินโดยรอบพื้นป่า และเมื่อเดือนมกราคม ที่ผ่านมา นายพลากร สุวรรณรัฐ องคมนตรี พร้อมด้วย นายอนุชา สินธวานนท์ รองเลขาธิการคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (รองเลขาธิการ กปร.) พร้อมหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้เดินทางลงพื้นที่เพื่อติดตามการดำเนินงานและรับฟังการบรรยายสรุปผลการดำเนินงานสนองพระราชดำริที่จะต้องดำเนินการต่อไปในอนาคต ทั้งยังได้พบปะราษฎรและให้กำลังใจกับเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานให้ร่วมกันสานต่อพระราชดำริ พัฒนาพื้นที่ป่าแห่งนี้ให้เป็น ป่าต้นแบบตามพระราชดำริในสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ อีกด้วย
โดย ญาณี จันทร์กล่ำ
เรียบเรียงโดย สมจิตร ตาลสุก
|
