เรื่อง ท้องผูก...แก้ได้
ท้องผูก คือ อาการที่ลำไส้ไม่สามารถขับถ่ายอุจจาระได้ง่ายและสม่ำเสมอ โดยมีความถี่ของการขับถ่ายอุจจาระน้อยกว่า 3 ครั้งต่อสัปดาห์ รวมถึงก้อนอุจจาระมีลักษณะแข็ง แห้ง และยากต่อการขับถ่ายออกมา และภายหลังอุจจาระแล้วยังมีความรู้สึกว่า อุจจาระไม่สุด ทั้งนี้ อาการท้องผูกพบบ่อยมากประมาณ 12 เปอร์เซ็นต์ของประชากรทั้งโลก พบได้ในทุกอายุ ตั้งแต่เด็กจนถึงผู้สูงอายุ แต่พบได้บ่อยกว่าในเด็ก เนื่องจากกล้ามเนื้อ เพื่อการขับถ่ายในเด็กยังเจริญเติบโตไม่เต็มที่ และในผู้สูงอายุ เนื่องจากกล้ามเนื้อ เพื่อการขับถ่ายเสื่อมตามอายุ รวมทั้งผู้สูงอายุยังขาดการเคลื่อนไหวและมักมีโรคประจำตัว ที่ส่งผลถึงการทำงานของกล้ามเนื้อเพื่อการขับถ่าย และผู้หญิงพบได้บ่อยกว่าผู้ชาย ซึ่งอาจเป็นผลจากฮอร์โมนเพศที่แตกต่างกัน ทั้งนี้ อาการท้องผูกสามารถแก้ได้ง่าย ๆ ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
1. ทานอาหารที่มีกากใยมาก ๆ เช่น ข้าวกล้อง ขนมปังโฮลวีต ถั่ว ฟักทอง ลูกพรุน ข้าวโพด แอปเปิล ฝรั่ง มะละกอ เป็นต้น เพื่อจะช่วยเพิ่มเส้นใยการขับถ่าย โดยอาหารที่มีกากมากจะต้านทานการย่อยของน้ำย่อยที่จะไปดูดน้ำภายในลำไส้ใหญ่ ส่งผลให้ลำไส้บีบตัวขับถ่ายอุจจาระได้รวดเร็ว แนะนำให้ทานใยอาหาร 20 - 30 กรัมต่อวัน
2. หากรู้สึกปวดอุจจาระให้เข้าห้องน้ำทันที อย่ากลั้นไว้ เพราะยิ่งรอนาน จะเพิ่มอาการท้องผูกให้หนักยิ่งขึ้น
3. ฝึกการเข้าห้องน้ำขับถ่ายทุกเช้าให้เป็นกิจวัตร โดยควรนั่งถ่ายอย่าง ผ่อนคลายประมาณ 10 นาที ไม่ควรเร่งรีบเกินไป
4. ดื่มน้ำมาก ๆ เพราะน้ำจะไปช่วยให้กากอาหารอ่อนตัวลง ทำให้การขับถ่าย ง่ายขึ้น และยังช่วยให้ผิวพรรณดีอีกด้วย
5. งดดื่มน้ำชา กาแฟ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะเครื่องดื่มเหล่านี้มีสาร ที่ทำให้ลำไส้บีบตัวน้อยลง แต่จะไปกระตุ้นให้ปัสสาวะบ่อย ทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำ ส่งผลให้อาการท้องผูกตามมา
6. ยาระบาย หรือยาถ่าย สามารถใช้ได้ในช่วงเวลาสั้น ๆ แต่ไม่ควรใช้ เป็นระยะเวลานาน ๆ เพราะไม่ได้ช่วยรักษาอาการท้องผูกให้หายขาด แต่กลับยิ่งทำให้ ร่างกายไม่ถูกกระตุ้นให้ขับถ่ายตามเวลาที่ควรจะเป็น เพราะลำไส้จะชินต่อยากระตุ้นพวกนี้ หากมีอาการท้องผูกขึ้นมาอีกก็ต้องใช้ยาแรงขึ้นเรื่อย ๆ
นอกจากวิธีที่กล่าวไปข้างต้นนี้แล้ว ควรลดความเครียด ทำจิตใจให้เบิกบาน แจ่มใส และควรหมั่นออกกำลังกายเป็นประจำ เพื่อกระตุ้นให้ร่างกายได้เคลื่อนไหวและ ทำงานได้ดีขึ้น เมื่ออวัยวะต่าง ๆ ทำงานได้ดีขึ้น ก็จะไปส่งผลให้ลำไส้ขยับเคลื่อนไหว ได้ดีขึ้นตามไปด้วย
โดย ปุญยาวีร์ นิตย์สุข
เรียบเรียงโดย สมจิตร ตาลสุก
|