เรื่อง พฤติกรรมของผู้สูงอายุ
การเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ นอกจากจะส่งผลต่อการใช้จ่ายของผู้บริโภคแล้ว ยังส่งผลต่อ Lifestyle ที่เปลี่ยนแปลงไปด้วย ผู้สูงอายุไทยมักจะเลือกผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติที่ปลอดสารเคมีและออกกำลังกายมากขึ้น ส่วน ๗๐ เปอร์เซ็นต์หันมาออกกำลังกาย และราว ๖๐ เปอร์เซ็นต์ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคอาหาร
กลุ่มวัยกลางคนที่มีอายุระหว่าง ๔๐-๖๐ ปี ซึ่งเป็นกำลังซื้อสำคัญ มีแนวโน้มปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหันมาใส่ใจดูแลสุขภาพมากขึ้น ๕๐ เปอร์เซ็นต์บริโภคอาหารเสริมและวิตามิน และราว ๘๐ เปอร์เซ็นต์ปรับเปลี่ยนนิสัยการทานอาหาร นอกจากนี้พฤติกรรมการบริโภคอาหารหมวดต่าง ๆ มีความแตกต่าง ที่เห็นได้ชัดของครัวเรือนที่ไม่มีผู้สูงอายุกับครัวเรือนที่มีแต่ผู้สูงอายุ คือ กลุ่มที่มีแต่ผู้สูงอายุจะบริโภคอาหารประเภทเนื้อสัตว์ ไข่ นมน้อยลง และหันมาบริโภคอาหารเพื่อสุขภาพมากขึ้น กลุ่มผู้สูงอายุยังต้องการความสะดวกสบาย นิยมซื้ออาหารสำเร็จรูปมารับประทานที่บ้านมากขึ้นและมีสัดส่วนถึง ๑ ใน ๓ ของรายจ่ายการบริโภคอาหารทั้งหมด ขณะเดียวกันใช้จ่ายในการออกไปรับประทานอาหารนอกบ้านน้อยลงถึง ๖๘ เปอร์เซ็นต์ ขณะเดียวกันกลุ่มร้านอาหารต้องเน้นอาหารเพื่อสุขภาพมากขึ้น และควรมีบริการส่งถึงบ้าน ผู้สูงอายุจะตรวจสุขภาพบ่อยขึ้นแต่ยังไม่เห็นความสำคัญของอุปกรณ์เทคโนโลยีช่วยเหลือด้านสุขภาพมากนัก และผลการสำรวจพบว่าโรคที่ผู้สูงอายุไทยมีความกังวลมากที่สุด ๕ อันดับแรกคือ โรคหัวใจและความดันโลหิตสูง กระดูกและข้อ เบาหวาน มะเร็ง การมองเห็นและการได้ยิน ตามลำดับ
อย่างไรก็ดี แม้ผู้สูงอายุจะหันมาสนใจตรวจสุขภาพมากขึ้น แต่การซื้ออุปกรณ์เทคโนโลยีด้านสุขภาพยังไม่ได้รับความนิยม ๑๐ เปอร์เซ็นต์ของกลุ่มผู้สูงอายุมีการใช้อุปกรณ์ประเภทนี้ ซึ่งแนวโน้มการใส่ใจสุขภาพจะส่งผลให้ความต้องการอุปกรณ์เหล่านี้เพิ่มขึ้นในอนาคต นอกจากนี้ ผู้สูงอายุต้องการมีสังคมพบปะกับเพื่อน และมีกิจกรรมยามว่าง ราว ๖๐ เปอร์เซ็นต์มักจะออกไปทำกิจกรรมนอกบ้าน อย่างน้อยสัปดาห์ละ ๑ ครั้ง ส่วนใหญ่ออกไปซื้ออาหารและสินค้าจำเป็นในชีวิตประจำวัน อีกกิจกรรมหนึ่งที่น่าสนใจ ๔๐ เปอร์เซ็นต์พบปะสังสรรค์กับเพื่อน ซึ่งสอดคล้องกับผลสำรวจของสำนักงานสถิติแห่งชาติ ที่ความรู้สึกเหงาเป็นปัญหาอันดับแรกของการอยู่คนเดียวโดยเฉพาะผู้สูงอายุเพศหญิง จึงไม่น่าแปลกใจที่ผู้สูงอายุยอมรับเทคโนโลยีใหม่ ๆ ด้านการสื่อสารและสื่อสังคมออนไลน์มากขึ้น ๕๐เปอร์เซ็นต์ของผู้สูงอายุต้องการเดินทางท่องเที่ยวหลังวัยเกษียณ ๔๕ เปอร์เซ็นต์ชอบไปเดินตามศูนย์การค้าขนาดเล็กมากกว่าขนาดใหญ่
ผลสำรวจ Lifestyle ของผู้บริโภคยามเกษียณ มีแนวโน้มปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหลายอย่างดังกล่าวข้างต้น ซึ่งพฤติกรรมเหล่านี้เป็นโอกาสสำหรับผู้ประกอบการธุรกิจบริการประเภทต่าง ๆ อาทิ ศูนย์การค้า โรงแรม สถานที่ออกกำลังกายและกลุ่มผู้ประกอบการบริษัทนำเที่ยวที่ควรนำเสนอบริการที่ตอบโจทย์ความต้องการของกลุ่มผู้สูงอายุยิ่งขึ้น.
โดย ญาณี จันทร์กล่ำ
เรียบเรียงโดย สมจิตร ตาลสุก
|