เรื่อง ดอกไม้จันทน์ 7 แบบ สื่อความหมายลึกซึ้งถึงพ่อหลวงของปวงชนชาวไทย

ตามคติความเชื่อของชาวพุทธ "ดอกไม้จันทน์" ถือเป็นหนึ่งในสัญลักษณ์ที่แสดงถึงความเคารพและไว้อาลัย เพราะเชื่อว่ากลิ่นหอมของดอกไม้จันทน์จะนำดวงวิญญาณของผู้ที่ล่วงลับไปสู่สรวงสวรรค์ การทำดอกไม้จันทน์ในงานพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ จะมีประเภทดอกไม้ที่รัฐบาลกำหนดใช้ในงานพระราชพิธีมี 7 แบบชนิด ที่ต้องทำจากวัสดุธรรมชาติ อาทิ กระดาษสีที่ใช้ทำดอกไม้จันทน์โดยเฉพาะ หรือจะเป็นใบไม้ อย่างใบโพธิ์            ใบยางพารา ซังข้าวโพด ซึ่งดอกไม้จันทน์แต่ละแบบสื่อความหมายดังนี้
ดอกดารารัตน์ หรือ ดอก Daffodil เป็นดอกไม้ทรงโปรดของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และพระราชทานให้สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถอยู่เสมอ เมื่อครั้งยังทรงศึกษาและประทับอยู่ที่ประเทศสวิสเซอร์แลนด์  ดอกดารารัตน์ นิยมใช้มอบให้แก่บุคคลอันเป็นที่รัก เพื่อบอกว่าไม่เคยหวังสิ่งใดตอบแทน   และยังหมายถึง เกียรติยศ ความกล้าหาญ สัญลักษณ์ของความหวัง ชื่อดอกดารารัตน์ยังมีความหมายที่ลึกซึ้ง โดยคำว่า ดารา หมายถึง ดวงดาว คือ สิ่งที่อยู่สูงสุด คำว่า รัตน์ หมายถึง แก้ว คือ สิ่งที่มีค่า

ดอกกุหลาบเป็นสัญลักษณ์แห่งความรักอันบริสุทธิ์ด้วยอานุภาพแห่งความจงรักภักดีของทวยราษฎร์ที่ระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณในองค์พระประมุขของชาติ เพื่อถวายความอาลัยเป็นครั้งสุดท้ายแด่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ผู้เป็นกษัตริย์ที่รักยิ่งของปวงชนชาวไทย

ดอกชบาหนู เปรียบเสมือนความอาลัยในการสูญเสียของพสกนิกรทุกหมู่เหล่า เป็นสัญลักษณ์ที่แทนดวงใจไทยทุกดวงในการน้อมส่งเสด็จพระบาทสมเด็จพระปรมินทร   มหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตรในการพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ

ดอกชบาทิพย์เป็นดอกไม้ที่สร้างสรรค์ประดิษฐ์ขึ้น เพื่อสื่อถึงการดับสูญและความเป็นทิพย์และเพื่อเป็นการถวายความอาลัยเป็นครั้งสุดท้ายแด่พระบาทสมเด็จ         พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชดอกกล้วยไม้เป็นสัญลักษณ์ของความมั่นคง ความรัก และความสง่างาม สมดังพระมหากรุณาธิคุณในการบำเพ็ญพระราชกรณียกิจ

ดอกลิลลี่ แสดงออกถึงความรักที่บริสุทธิ์เช่นเดียวกับดอกกุหลาบสีขาวอีกทั้งดอกลิลลี่สีขาวยังแสดงออกถึงความซื่อสัตย์และเทิดทูนด้วยอานุภาพแห่งความจงรักภักดีของพสกนิกรชาวไทยที่มีต่อพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช

ดอกพุดตานเป็นสัญลักษณ์ของความมั่นคงและความอุดมสมบูรณ์ ชาวจีนเชื่อว่าเป็นไม้มงคลเพราะดอกพุดตานเปลี่ยนสีได้ถึงสามสีภายในวันเดียวกันซึ่งเปรียบเสมือน    วัฏจักรของชีวิตมนุษย์ที่เริ่มต้นเปรียบเหมือนเด็กที่เป็นผ้าขาว เติบโตขึ้นพร้อมกับสีสันที่แต่งแต้มขึ้นมาจนกระทั่งสูงอายุมากขึ้นพร้อมกับสีที่เข้มขึ้นจนกระทั่งร่วงโรยจากไป เพื่อเป็นการระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณและพระราชกุศลอุทิศ ถวายครั้งสุดท้ายแด่พระบาทสมเด็จ     พระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช

เนื่องด้วยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระราชอนุสรณ์คำนึงถึงพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช  และทรงเข้าพระทัยถึงความรู้สึกของประชาชนชาวไทยว่ายังคงรำลึกถึงพระองค์มิเสื่อมคลาย จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดกิจกรรมจิตอาสาประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์  เพื่อทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช  ณ อาคารรับรอง                พระราชวังดุสิต อาคาร 606 สำนักพระราชวัง สนามเสือป่า  และบริเวณลานพระราชวังดุสิต โดยจัดทำทุกวันเสาร์ เริ่มตั้งแต่วันเสาร์ ที่ 6 พฤษภาคม 2560 เป็นต้นไป ทั้งนี้ จะมีเจ้าหน้าที่ฝ่ายพระราชฐานชั้นในมาเป็นคณะผู้ฝึกสอน  และมีบุคลากรจากสำนักพระราชวัง   พลอาสาสมัครหญิงทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์ ฯ  และหน่วยงานอื่น ๆ   

ร่วมเรียนรู้และช่วยถ่ายทอดแก่ประชาชนผู้มีจิตอาสาในการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์อีกด้วย

นอกจากนี้  สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้จัดการแสดงดนตรี ณ บริเวณพระลานพระราชวังดุสิต  เพื่อพระราชทานความสุข                       แก่พสกนิกร   นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณต่อประชาชนชาวไทยอย่างหาที่สุดมิได้


โดย   ปัทมาวดี เหลือสม
เรียบเรียงโดย สมจิตร ตาลสุก