เรื่อง   แผนผู้สูงอายุแห่งชาติ ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2545-2564)

แนวคิดพื้นฐานของการจัดทำแผนผู้สูงอายุแห่งชาติ เพื่อเป็นการสร้างหลักประกันในวัยสูงอายุถือเป็นกระบวนการสร้างความมั่นคงให้แก่สังคม อีกทั้งเป็นการทำให้ผู้สูงอายุมีคุณค่าและศักยภาพสมควรได้รับการส่งเสริม สนับสนุนให้มีส่วนร่วมอันจะเป็นประโยชน์ต่อสังคม มีศักดิ์ศรี ดำรงชีวิตอยู่ในชุมชนอย่างมีคุณภาพ สมเหตุสมผล และสมวัย ไม่เป็นบุคคลด้อยโอกาสหรือเป็นภาระต่อสังคม และถึงแม้ผู้สูงอายุจำนวนหนึ่งจะประสบความทุกข์ยากต้องการการเกื้อกูลจากสังคมและรัฐ แต่เป็นเพียงบางช่วงเวลาของวัยเท่านั้น

ผู้สูงอายุเป็นหลักชัยของสังคม ทั้งนี้ ประชากรสูงอายุที่มีสถานภาพดี คือ สุขภาพดีทั้งกายและจิต ครอบครัวอบอุ่น มีสังคมที่ดี มีหลักประกันที่มั่นคง ได้รับสวัสดิการและการบริการที่เหมาะสม พึ่งตนเองได้ เข้าถึงข้อมูลและข่าวสารอย่างต่อเนื่อง ผู้สูงอายุที่  ตกทุกข์ได้ยากหากมีการดำเนินการที่เหมาะสมจะช่วยให้ดำรงอยู่ในสังคมได้อย่างต่อเนื่อง   ซึ่งระบบสวัสดิการและบริการจะต้องรองรับให้ดำรงอยู่อย่างมีคุณภาพ โดยรัฐจะต้องสนับสนุนให้เอกชนมีส่วนร่วมในระบบบริการ ทั้งหลายทั้งปวงนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างจิตสำนึกให้คนในสังคมตระหนักถึงผู้สูงอายุในฐานะผู้มีประโยชน์ต่อสังคม ให้ประชาชนทุกคนเตรียมการเข้าสู่การเป็นผู้สูงอายุที่มีคุณภาพ มีกรอบและแนวทางปฏิบัติทั้งภาคประชาชน ชุมชน องค์กร    ทั้งภาครัฐ เอกชน เพื่อปฏิบัติงานได้อย่างประสานและสอดคล้องกัน

แผนผู้สูงอายุ ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2545-2564) จัดแบ่งเป็น 5 ยุทธศาสตร์

-ยุทธศาสตร์ด้านเตรียมความพร้อมประชากรเพื่อวัยสูงอายุที่มีคุณภาพ

-ยุทธศาสตร์ด้านการส่งเสริมผู้สูงอายุ

-ยุทธศาสตร์ด้านระบบคุ้มครองทางสังคมสำหรับผู้สูงอายุ

-ยุทธศาสตร์ด้านการบริหารจัดการเพื่อการพัฒนางานด้านผู้สูงอายุระดับชาติ และการพัฒนาบุคลากรด้านผู้สูงอายุ

-ยุทธศาสตร์ด้านการประมวลและพัฒนาองค์ความรู้ด้านผู้สูงอายุ และ    การติดตามประเมินผลการดำเนินการตามแผนผู้สูงอายุแห่งชาติ

ในรายละเอียดยุทธศาสตร์ด้านการเตรียมความพร้อม ประกอบด้วย          การประกันด้านรายได้, การให้การศึกษาและเรียนรู้ตลอดชีวิต และการสร้างจิตสำนึกให้คน  ในสังคมตระหนักถึงคุณค่าและศักดิ์ศรีของผู้สูงอายุ

ยุทธศาสตร์ด้านการส่งเสริม ประกอบด้วย การส่งเสริมสุขภาพ ป้องกัน ดูแลตนเองเบื้องต้น, ส่งเสริมการอยู่ร่วมกันและสร้างความเข้มแข็งขององค์กรผู้สูงอายุ, ส่งเสริมด้านการทำงานและการหารายได้, สนับสนุนผู้สูงอายุที่มีศักยภาพ, สนับสนุนสื่อทุกประเภท ให้มีรายการเพื่อผู้สูงอายุ ให้ผู้สูงอายุได้รับความรู้ และสามารถเข้าถึงข่าวสารและสื่อ, สนับสนุนให้ผู้สูงอายุมีที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ปลอดภัย

ยุทธศาสตร์ด้านระบบคุ้มครองทางสังคม ประกอบด้วย การคุ้มครอง      ด้านรายได้, ด้านคุณภาพ, ด้านครอบครัว และการคุ้มครองระบบบริการและเครือข่าย      การเกื้อหนุน

ยุทธศาสตร์ด้านการบริหารจัดการเพื่อการพัฒนางานด้านผู้สูงอายุ ประกอบด้วย การบริหารจัดการเพื่อการพัฒนางานด้านผู้สูงอายุระดับชาติ, ส่งเสริมและสนับสนุนการพัฒนาบุคลากรด้านผู้สูงอายุ

ยุทธศาสตร์ด้านการประมวลและพัฒนาองค์ความรู้ด้านผู้สูงอายุและการติดตามประเมินผลการดำเนินการ ประกอบด้วย สนับสนุนและส่งเสริมให้หน่วยงานวิจัยดำเนินการประมวล และพัฒนาองค์ความรู้ด้านผู้สูงอายุที่จำเป็นสำหรับการกำหนดนโยบาย, สนับสนุนการศึกษาวิจัยด้านผู้สูงอายุ, การติดตามประเมินผลตามแผนผู้สูงอายุแห่งชาติที่มีมาตรฐานต่อเนื่อง, พัฒนาระบบข้อมูลผู้สูงอายุให้เป็นระบบและทันสมัย


โดย   พรรณี ตั้งใจสถาปัตย์  
เรียบเรียงโดย สมจิตร ตาลสุก