เรื่อง   บัตรสวัสดิการแห่งรัฐ

โครงการลงทะเบียนเพื่อสวัสดิการแห่งรัฐ หรือการแจกสวัสดิการให้กับผู้มีรายได้น้อย ได้รับความสนใจจากประชาชนเป็นอย่างมากโดยมีผู้มาลงทะเบียนถึง 14.17    ล้านคน ส่วนหนึ่งเป็นเพราะคาดหวังว่ารัฐบาลจะแจกเงินให้เหมือนครั้งแรก อย่างไรก็ตาม     ผู้มาลงทะเบียน 14.17 ล้านคน ปรากฏว่ามีผู้ผ่านคุณสมบัติ 11.43 ล้านคน และมีผู้ที่ไม่ผ่านคุณสมบัติมากถึง 2.74 ล้านคน ยิ่งการตรวจสอบข้อมูลลึกมีผู้ที่จบดอกเตอร์กว่า 700 คน    มาลงทะเบียนเพื่อรับสวัสดิการ ทำให้รัฐบาลโดยกระทรวงการคลังต้องตรวจสอบและพบว่า   มีการลงทะเบียนที่คลาดเคลื่อนในเรื่องของวุฒิการศึกษา

คณะรัฐมนตรีเห็นชอบให้เริ่มแจกบัตรตั้งแต่วันที่ 21-30 กันยายน 2560 และเริ่มใช้ในวันที่ 1 ตุลาคม 2560 เป็นต้นไป โดยสวัสดิการมี 2 ส่วน ซื้อของจากร้านธงฟ้าได้   คนละ 200-300 บาท วงเงินส่วนลดค่าซื้อก๊าซหุงต้ม 45 บาท/คน/3 เดือน, ส่วนที่ 2 เป็นการลดค่าใช้จ่ายในการเดินทาง วงเงินค่าโดยสารรถเมล์และรถไฟฟ้า จำนวน 500 บาท/คน/เดือน เงินค่าโดยสารรถไฟ 500 บาท/คน/เดือน แต่การแจกบัตรสวัสดิการมีปัญหาล้าช้า โดยเฉพาะในส่วนของบัตรแมงมุมของผู้มีสิทธิใน 7 จังหวัด ได้แก่ กรุงเทพมหานคร นนทบุรี ปทุมธานี พระนครศรีอยุธยา สมุทรปราการ นครปฐม และจังหวัดสมุทรสาคร ประมาณ 1.3 ล้านคนจากวันที่ 1 ตุลาคม 2560 เป็นวันที่ 17 ตุลาคม 2560 โดยกรมบัญชีกลางจะยกยอดวงเงิน   แต่ละประเภทสวัสดิการที่คงเหลือจากการใช้จ่ายในเดือนตุลาคม 2560 ให้ไปใช้ต่อได้ในเดือนพฤศจิกายน 2560

ปัญหาความล่าช้าและอุปสรรคต่าง ๆ ทำให้การใช้จ่ายของบัตรสวัสดิการทำได้ไม่เต็มที่ เม็ดเงินจากโครงการนี้กว่า 4 หมื่นล้านบาทในช่วง 3 เดือนสุดท้ายของปีนี้ไม่เป็นไปตามเป้าหมายจนกระทรวงการคลังต้องออกมาแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า ที่ผ่านมารัฐบาลตั้งเป้า

โครงการแจกสวัสดิการผู้มีรายได้น้อยเป็นโครงการสำคัญในการกระตุ้นเศรษฐกิจฐานราก    ให้ขยายตัวดีขึ้น นอกจากนี้ ยังมีปัญหาเรื่องการติดตั้งเครื่องชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ หรือ อีดีซีให้กับร้านธงฟ้า ขณะนี้ได้มีการติดตั้งเครื่องทั่วประเทศแล้วกว่า 4,000 เครื่องและจะติดตั้งเพิ่มเป็น 8,000 เครื่องให้ครบทุกตำบลในวันที่ 1 ตุลาคม 2560 ซึ่งยังไม่สามารถทำได้ ขณะเดียวกันการติดตั้งเครื่องรูดบัตรในรถเมล์ต้องรอถึงกลางปีหน้า เป็นอุปสรรคทำให้การใช้สวัสดิการใช้ได้ไม่เต็มที่ และยังพบว่ามีการใช้บัตรสวัสดิการผิดวัตถุประสงค์ เช่น ร้านค้าธงฟ้ารูดเงินจากบัตรโดยไม่มีการซื้อสินค้าจริงและนำเงินสดให้กับเจ้าของบัตรแทน และร้านค้า   บางแห่งยังไม่มีเครื่องอีดีซีแต่ให้ผู้มีสิทธิซื้อของได้ แต่ต้องให้ทางร้านยึดบัตรไว้ รวมถึงร้านค้าธงฟ้าบางแห่งให้ผู้มีสิทธิใช้บัตรซื้อสุรา ยาสูบซึ่งไม่จำเป็นต่อการดำรงชีพ หากพบการกระทำผิดดังกล่าวอีกจะยึดบัตรและตัดสิทธิผู้ได้รับสวัสดิการ ส่วนร้านค้าธงฟ้าที่กระทำผิดจะแจ้ง   ให้กระทรวงพาณิชย์ถอนการจดทะเบียนและยึดเครื่องอีดีซี

โครงการแจกสวัสดิการผู้มีรายได้น้อย ถูกโจมตีและนำไปสร้างกระแสข่าวลือเพื่อดิสเครดิตการทำงานของรัฐบาล เช่น โครงการนี้ไม่ถูกกฎหมาย ผู้เข้าโครงการจะกู้เงินจากสถาบันการเงินไม่ได้ โครงการเอื้อนายทุนรายใหญ่ ทำให้ต้องเสียเวลาชี้แจงอยู่ตลอดเวลา   ทำให้โครงการเกิดการสะดุดเพิ่มขึ้น ส่งผลทำให้การกระตุ้นเศรษฐกิจฐานรากไม่เป็นไปตามเป้าหมายที่ตั้งไว้.


โดย   พรรณี ตั้งใจสถาปัตย์  
เรียบเรียงโดย สมจิตร ตาลสุก