เรื่อง   กินอาหารให้ครบทั้ง 5 หมู่เพื่อสุขภาพที่ดี

เราได้รับการสั่งสอนมาตั้งแต่เด็ก ๆ ว่า ต้องกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ ทั้งโปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมัน วิตามิน และเกลือแร่ แต่ยุคนี้การกินให้ครบ 5 หมู่ยังไม่เพียงพอ ไม่ได้ช่วยให้มีสุขภาพที่ดีหรือห่างไกลโรคได้อย่างแท้จริง สิ่งสำคัญยิ่งอยู่ที่การเลือกกิน หลายคนอาจสงสัยว่า การกินแฮมเบอร์เกอร์กับน้ำอัดลม หรือกินข้าวผัดกะเพรากับชาเย็น หรือกิน    ผัดซีอิ๊วกับโอเลี้ยงต่างให้สารอาหารครบ 5 หมู่เช่นกัน แต่ไม่ช่วยให้ห่างไกลจากโรค หากกินอาหารเช่นว่านี้เป็นประจำอาจจะกลายเป็นโรคเรื้อรัง เช่น มะเร็ง เบาหวาน ความดันโลหิตสูง หัวใจขาดเลือด หรือโรคไตได้ในที่สุด เพราะอาหารดังกล่าวแม้ว่าจะมีสารอาหารครบ 5 หมู่ แต่มีสารอาหารบางอย่างมากเกินไปหรือบางอย่างน้อยเกินไปจนไม่สมดุล ซึ่งสารอาหาร       ที่ได้รับมากเกินไป คือ โปรตีนจากสัตว์ ไขมันอิ่มตัว น้ำตาล ส่วนสารอาหารที่ได้น้อยเกินไปคือ วิตามิน เกลือแร่ โปรตีนจากพืช กรดไขมันที่จำเป็น และใยอาหาร

สารอาหารที่มากเกินไปจะตกค้างหรือสะสมในร่างกายเป็นสาเหตุให้เกิดโรคได้ ส่วนสารอาหารที่น้อยเกินไปทำให้ร่างกายทำงานบกพร่องและทำให้เกิดโรคได้เช่นกัน ซึ่งทำให้พอมองเห็นภาพว่า อาหารราคาแพงไม่ใช่อาหารที่ดีเสมอไป เช่น อาหารอิตาเลียนที่อุดม     ไปด้วยคาร์โบไฮเดรตและไขมันส่วนเกิน สเต๊กราคาแพงที่เต็มไปด้วยโปรตีนจากเนื้อสัตว์และไขมันอิ่มตัว อาหารโต๊ะจีนที่เต็มไปด้วยไขมัน เค้กและเบเกอรี่ที่อุดมไปด้วยคาร์โบไฮเดรต ไขมันส่วนเกิน และไขมันทรานส์ ซึ่งล้วนแต่เป็นอันตรายถึงชีวิตเช่นกัน สาเหตุที่คนมีเงิน     กินอาหารราคาแพง แต่กลับมีสุขภาพที่ย่ำแย่เพราะอาหารแพงที่กินเข้าไปนั้น มีสารอาหารบางอย่างมากเกินไปและมีบางอย่างน้อยเกินไปนั่นเอง ขณะเดียวกัน ข้าวผัดกะเพรา ผัดซีอิ๊ว ชาเย็น โอเลี้ยง หรือแม้แต่ไก่ทอด พิซซ่า อุดมไปด้วยคาร์โบไฮเดรตและไขมันส่วนเกินทำให้สุขภาพย่ำแย่กล่าวได้ว่าโรคเรื้อรังเป็นโรคที่ไม่แบ่งแยกชนชั้น หากกินอาหารไม่สมดุลสามารถเกิดโรคเหล่านี้ได้ ในทางตรงข้ามแม้ราคาอาหารไม่แพงมาก เช่น ข้าวกล้อง 1 จาน แกงจืดมะระสอดไส้หมูสับ 1 ถ้วย ฝรั่ง 2 ชิ้น มะม่วง 2 ชิ้น น้ำเปล่า 1 แก้ว แต่อาหารมื้อนี้          ให้สารอาหารที่ครบถ้วนสมดุลถือเป็นอาหารที่ดี สรุปได้คือ อาหารที่ราคาแพงหรือราคาถูก หากให้สารอาหารครบถ้วนถือได้ว่าเป็นอาหารที่ดี เมื่อไปกินอาหารนอกบ้าน มักจะเลือกอาหารที่ชอบ ไม่เคยตั้งข้อสังเกตหรือสนใจว่าอาหารที่กินมีคุณค่าทางโภชนาการเพียงไร ทำให้ขาดสารอาหารทั้ง ๆ ที่กินครบ 3 มื้อ ข้อมูลจากกระทรวงสาธารณสุข ระบุว่า เด็กก่อน      วัยเรียนมีปัญหาขาดสารอาหารถึงร้อยละ 25 ขณะที่เด็กในวัยเรียนมีปัญหาขาดสารอาหารร้อยละ 20 ขณะเดียวกัน บางคนเลี้ยงสุนัขกลับเลือกให้สุนัขกินอาหารสำเร็จรูป โดยตรวจดูที่ฉลากอย่างถี่ถ้วนว่า มีวิตามิน เกลือแร่ สารอาหารต่าง ๆ ที่ครบถ้วนเหมาะสมเพื่อให้สุนัข     มีสุขภาพที่แข็งแรง แต่กลับไม่สนใจว่าอาหารที่ตัวเองและคนในครอบครัวเลือกกิน             มีสารอาหารครบถ้วนเหมาะสมหรือไม่          

หากย้อนกลับไป 50-60 ปีที่ผ่านมา เมืองไทยมีผู้ป่วยโรคเรื้อรังน้อยมากเพราะคนไทยยุคนั้นมักนิยมกินผักเป็นพื้นฐานทำให้ได้รับวิตามิน เกลือแร่ ใยอาหารเพียงพอ และ  กินอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตและไขมันไม่มาก แต่ในปัจจุบันคนไทยมีพฤติกรรมการกิน       ที่เปลี่ยนแปลงไปจากที่เคยปรุงอาหารเอง และกินอาหารธรรมชาติในท้องถิ่นตามฤดูกาล   กลับต้องเปลี่ยนมากินอาหารแบบชาวตะวันตกที่มีเนื้อสัตว์ ไขมัน และคาร์โบไฮเดรตมากขึ้น แต่ขาดวิตามิน เกลือแร่ และใยอาหาร จึงเป็นโรคเรื้อรังกันมากเพราะกินตามแบบฝรั่งชาวตะวันตกนั่นเอง.


โดย พรรณี ตั้งใจสถาปัตย์
เรียบเรียงโดย สมจิตร ตาลสุก